Triết lý Thiền truyền thống của Nhật Bản đã truyền cảm hứng cho tính đơn giản, tự nhiên trong kiến trúc và thiết kế tối giản. Đường nét, hình thức, không gian, ánh sáng và vật liệu là một trong số những yếu tố cần thiết trong thẩm mỹ thiết kế vô cùng phổ biến này.
Việc lược bỏ những bức tường không cần thiết tạo nên giá trị tuyệt vời trong thiết kế, giúp tạo không gian mở và sự xuyên suốt giữa nội thất và ngoại thất của công trình. Các kiến trúc sư người Nhật yêu thích Tadao Ando, người đã chuyển khái niệm Thiền này qua cách dùng vật liệu, hình học và thiên nhiên để tạo ra một mối quan hệ sâu sắc giữa các công trình kiến trúc và môi trường tự nhiên quanh nó. Trong bài viết này chúng ta sẽ được xem các thiết kế giữ đúng bản chất của khái niệm tối giản của phong cách nội thất Nhật Bản.
Phong cách tối giản trong thiết kế nội thất
Phong cách bố trí nội thất “Minimalist” hiện đang rất được ưa chuộng bởi sự giản dị và tinh tế trong không gian mà nó mang lại. Phong cách Minimalism nghĩa là sử dụng những đường nét đơn giản, thật ít chi tiết, giảm thiểu đồ nội thất, mọi chi tiết đều có lý trong vị trí của mình. Trường phái này hiện tại đang cực thịnh ở Châu Âu – cái nôi của trang trí nội thất. Phong cách Minimalism ảnh hưởng rất mạnh đến xu hướng trang trí nội thất tại các nước Bắc Âu trong những năm cuối thập kỷ 90 cho đến hiện nay, và có ảnh hưởng khá lớn ở Châu Mỹ. Ở Châu Á, Nhật Bản được xem là bậc thầy của phong cách hiện đại và tinh tế này và ta có thể tìm thấy âm hưởng của trường phái Minimalism trong hầu hết các công trình kiến trúc Nhật đương đại lẫn truyền thống.
Kỹ thuật nằm trong việc thiết kế nội thất
Thiết kế văn phòng theo phong cách tối giản mà vì thế chủ đạo sử dụng càng ít chi tiết càng tốt. Tôn trọng không gian nguyên bản và chất liệu. Không sử dụng quá nhiều màu sắc rườm rà, chỉ cần sử dụng một số đồ nội thất cần thiết để tạo không gian rộng rãi và thóang đãng.
Các thành phần trang trí nội thất cũng như vật dụng, bàn ghế được sử dụng ở mức độ tối giản, nhưng vẫn đáp ứng được đòi hỏi về tiện nghi sử dụng. Bàn ghế trong nội thất theo phong cách Minimalism đều có hình dạng đơn giản, hài hoà và hiện đại, được làm nên từ các đường nét không cầu kỳ nhưng tinh tế. Các vật dụng này một mặt đáp ứng được nhu cầu sử dụng, sinh hoạt của con người, mặt khác cũng chính là những thành phần trang trí cho nội thất bên trong. Bàn ghế không chỉ là nơi để ngồi mà còn được xem là những tác phẩm điêu khắc làm nên nét đẹp cho không gian bên trong
Vật liệu thân thiện môi trường
Nhật Bản là quốc gia nghèo tài nguyên tuy nhiên tại Nhật tre nứa và cây gỗ tuyết tùng lại rất phổ biến. Từ lâu người Nhật đã biết sử dụng thân tre nứa và gỗ của cây tuyết tùng, gỗ thông , bách… để làm nhà, thiết kế nội thất và dùng để tạo ra các đồ thủ công công mỹ nghệ đầy tinh tế. Ngày nay những căn nhà theo phong cách Nhật Bản không hoàn toàn làm bằng gỗ nhưng những đồ nội thất bằng gỗ là không thể thiếu như bàn ghế, vách ngăn, cửa lùa gỗ kiểu Nhật, sàn nhà…
Màu sắc trong trang trí
Sử dụng hạn chế về màu sắc trong trang trí là đặc trưng dễ nhận diện nhất của phong cách này. Thông thường, có không quá ba màu trong không gian nội thất theo phong cách minimalist style: một màu nền, một màu chủ đạo và một màu nhấn. Màu sắc của các mảng tường là màu trung tính nhằm tạo ra một phông đệm cho các vật dụng trang trí bên trong, hướng sự chú ý của người quan sát đến những điểm nhấn quan trọng. Phông màu trung tính cũng có tác dụng tạo sự tương phản mạnh mẽ giữa các thành phần trang trí và có tác dụng tạo sự tương phản mạnh mẽ giữa các thành phần trang trí và có tác dụng kết nối các thành phần này lại với nhau. Các mảng tường trắng được sử dụng rất phổ biến trong phong cách Minmalism như một phong nền trơn nhằm tăng giá trị các đồ đạc xung quanh, đồng thời mang lại hiệu quả thị giác về một không gian rộng rãi hơn, thoáng đãng hơn.
Dùng ánh sáng làm nội thất Do hạn chế sử dụng màu sắc trong nội thất, ánh sáng trong phong cách Minimalism được xem như một thành phần trang trí quan trọng để tạo ra các hiệu ứng thị giác và thẩm mỹ. Việc sử dụng ánh sáng, nhất là ánh sáng tự nhiên, được chú trọng nhằm nhấn mạnh các khu vực quan trọng và tạo ra bóng đổ với hiệu
quả cao để tôn lên các hình khối của vật dụng và các thành phần kiến trúc khác. Ánh sáng tự nhiên được lọc qua các rèm cửa, các bình phong chắn, xuyên qua các tán cây bên ngoài một cách có chủ đích để khi xuyên vào đến không gian bên trong đạt được hiệu quả chiếu sáng và thẩm mỹ mà người thiết kế đã định hướng trước. Ánh sáng nhân tạo được chọn lọc một cách cẩn thận để nhấn mạnh được hình dạng và cấu trúc của các thành phần trang trí nội thất.
Khoảng trống được lấp đầy bởi thiên nhiên
Nếu như bạn không muốn không gian làm việc của mình trở nên lộn xộn với quá nhiều vật dụng khác nhau thì thiết kế theo phong cách này là sự lựa chọn hoàn hảo với bạn. Theo đó, việc sử dụng nội thất văn phòng thiết kế đơn giản, không quá chi tiết giúp không gian nhẹ nhàng, thông thoáng. Nên chọn nội thất văn phòng phù hợp với kích thước văn phòng với tông màu tương đồng với sơn tường và sàn nhà.
Cách thiết kế văn phòng như vậy cũng nhằm giảm đi sự xao nhãng của nhân viên, để họ tập trung vào công việc hơn.
Với phương châm của người Nhật loại bỏ những gì không cần thiết, phong cách này thật sự thích hợp với những người thích ngăn nắp, tự do và phóng khoáng. Platon, nhà triết học Hy lạp cổ đại nổi tiếng từng nói: “ Cái đẹp của phong cách, của sự hài hoà, của sự duyên dáng và nhịp nhàng phụ thuộc vào sự đơn giản”. Người Châu Âu sau một thời gian dài say mê với các chi tiết cầu kỳ, hoa văn phức tạp lại quay sang đi tìm cái đẹp trong sự đơn giản. Với nhịp độ cuộc sống ngày càng nhanh, tính cạnh tranh trong công việc ngày càng lớn và mật độ dân số ngày càng tăng, một không gian thoáng đãng, tràn ngập ánh sáng trở thành điều mà mọi người mơ ước. Đó có lẽ là lý do giải thích tại sao phong cách này lại đạt được ảnh hưởng và thành công lớn như thế trong trang trí nội thất nói riêng và thiết kế kiến trúc nói chung tại châu lục này.
